“`html
Küresel Piyasalardaki Hareketlilik: Trump’ın Tarife Açıklamaları ve Fed Tutanakları Öne Çıktı
Küresel ekonomideki gelişmeler, ABD’nin Başkanı Donald Trump’ın tarife politikaları ve ABD Merkez Bankası (Fed) toplantı tutanakları ile oldukça hareketli bir hafta geçirdi. Önümüzdeki haftada ise enflasyon oranları ve sanayi üretimi gibi önemli verilerin açıklanması bekleniyor.
Trump’ın dünya genelindeki tarife arttırma tehditleriyle başlayan hafta, yatırımcıların tedirginliğine yol açtı. Tarife oranlarını detaylandıran belgelerin yayımlanması, risk iştahının düşmesine ve piyasalarda daha fazla satış baskısına neden oldu.
Geçtiğimiz Çarşamba günü Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarının yayımlanmasıyla faiz indirim sinyalleri alındı. Fed yetkililerinin güvercin tutumları yatırımcıların iştahını artırmış olsa da, ABD’nin tarifelerle ilgili atacağı yeni adımlar konusundaki belirsizlik, varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürdü.
Bir diğer endişe kaynağı, Trump’ın Kanada ürünlerine 1 Ağustos itibarıyla %35 gümrük vergisi uygulayacak olmasıydı. Yapılacak herhangi bir misilleme durumunda bu oranın daha da yükselebileceği ön görülüyor ve ticaret savaşlarının yeniden alevlenebileceği düşünülüyor.
Texas’a hareket etmeden önce basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Trump, %50 tarife uygulayacakları Brezilya ile “belki bir noktada” diyalog kurma ihtimalinin olduğunu belirtti. Kanada’ya uygulanan yeni tarife konusunda ise “Sanırım bu oldukça olumlu karşılandı. Ne olacağını göreceğiz” ifadelerini kullandı.
Fed Başkanı Jerome Powell’ın görevine devam edip etmeyeceği sorusunu yanıtlayan Trump, “Hayır” derken, Powell’ın “berbat” bir iş çıkardığını ve faizlerin 3 puan daha düşük olması gerektiğini savundu.
Bu gelişmeler, borsa endekslerinde karışık bir seyir izlenmesine neden olurken, tahvil ve altın fiyatlarında da dalgalanmalar gözlemlendi.
Son haftada ABD tahvil piyasasında artış gözlemlenirken, 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan artışla %4,42’den kapandı.
Emtia fiyatlarında altın, geçen hafta %0,53 artışla 3.355 dolara, gümüş ise %4,05 yükselerek 38,4 dolara çıktı. Brent petrolün varil fiyatı da %3,08 artışla 70 doları geçti. Ayrıca, Trump’ın bakır ithalatına %50 tarife uygulayacakları açıklaması sonrası bakırın libresi uluslararası piyasalarda 5,81 dolara kadar yükseldi. Ancak, bu seviyelerde tutunamayan bakır, haftayı %10,4 artışla 5,54 dolardan kapattı.
Dolar endeksi de %0,7 artışla 97,9 seviyesinden haftayı tamamladı. Bitcoin ise 118.800 dolara çıkarak yeni bir rekor seviyeyi test etti.
Trump’tan Tarife Mektupları
Başkan Trump, hafta başında Japonya ve Güney Kore ile yaptığı yazışmalarda, bu ülkelerden 1 Ağustos itibarıyla ABD’ye gönderilecek tüm ürünlere %25 gümrük vergisi uygulanacağı bilgisini paylaştı. Cuma gününde de Kanada’ya yönelik tarife kararını açıkladı.
Yüksek oranlardan kaçınmak amacıyla farklı ülkelerde aktarılan ürünlerin daha fazla vergiye tabi olacağı konusunda uyarıda bulunan Trump, misilleme durumunda bu oranın %25’ten daha fazla olabileceğini belirtti.
Trump’ın Malezya, Kazakistan, Tunus, Güney Afrika, Bosna-Hersek, Endonezya gibi ülkelerle yaptığı yazışmaları da açıkladığı belirtildi. BRICS ülkelerinin %10 ek gümrük vergisi ödeyeceğini duyuran Trump, bu ülkelere yönelik tarifelerin kısa süre içinde açıklanacağını kaydetti. BRICS’in “doları yok etmeye çalıştığını” ifade eden Trump, bunun gerçekleşmesine izin vermeyeceğini söyledi.
Yatırımcıların dikkatle takip ettiği Fed toplantı tutanaklarında, Trump’ın ithalat vergilerinin yol açtığı fiyat dalgalanmalarının “geçici” olacağını öngörülüyor. Fed yetkilileri, bu yıl faiz indirimlerinin uygun olacağını düşünüyor.
New York Borsası Düşüş Yaşadı
New York borsasında satıcılı bir hafta yaşandı. S&P 500 endeksi %0,31; Nasdaq endeksi %0,38 ve Dow Jones %1,02 değer kaybetti.
ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 5 Temmuz ile biten haftada 227 bine inerek piyasa tahminlerinin altında gerçekleşti. Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi de haziranda 0,2 puan azalarak %3 seviyesine geriledi.
ABD Hazine Bakanlığı verilerine göre, hükümet haziranda 27 milyar dolarlık bütçe fazlası verdi. Aynı dönemde, gümrük vergisi geliri ise 27 milyar dolara ulaştı.
Önümüzdeki hafta, salı günü enflasyon ve New York Fed sanayi endeksi, çarşamba Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), sanayi üretimi ve kapasite kullanımı gibi önemli verilerin açıklanması bekleniyor.
Avrupa Borsaları Pozitif Seyir İzledi
Geçen hafta Avrupa borsaları alıcılı bir seyir izlerken, Euro Bölgesi’nde açıklanacak enflasyon ve sanayi verileri yatırımcıların odak noktası oldu. ABD ile ticaret anlaşmasına dair iyimserlik sürerken, AB Komisyonu sözcüsü Olof Gill de müzakerelerin ilerlediğini belirtti.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz ise gümrük sorunlarında ay sonuna kadar uzlaşma sağlanacağı konusunda temkinli bir iyimserlik taşıdığını ifade etti.
Geçen hafta İngiltere’deki FTSE 100 endeksi %1,30, Fransa’daki CAC 40 endeksi %2,68, Almanya’daki DAX endeksi %1,98 ve İtalya’daki MIB 30 endeksi %1,15 yükseldi.
Japonya Borsalarında Tarife Endişesi Sürüyor
Asya borsalarında ise Japonya hariç alış ağırlıklı bir hareket gözlemlenirken, gelecek hafta açıklanacak makroekonomik veriler yakından izlenecek. Öte yandan, Çin hükümetinin kripto varlıklara yönelik yeni düzenlemeleri de yatırımcıların ilgisini çekti.
Çin’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda %0,1 artış gösterdi. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise %3,6 geriledi.
Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) politikalarındaki belirsizlikler devam ederken, ABD’nin açıkladığı yeni tarife politikaları, BoJ’un faiz artırımlarını erteleyebileceği yönünde yorumlara yol açtı.
Önümüzdeki hafta Japonya’da sanayi üretimi, kapasite kullanım oranı ve enflasyon verileri açıklanacak.
Türkiye’de TCMB Veri Takibi Devam Ediyor
Geçen hafta Türkiye’de BIST 100 endeksi %0,80 artış göstererek 10.358,46 puandan kapandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) açıkladığı ödemeler dengesi verileri de dikkatle izlendi.
Mayıs 2025’te cari işlemler hesabı 684 milyon dolar açık verdi. Yıllıklandırılmış verilere göre mayıs ayında cari açık yaklaşık 16 milyar dolar oldu.
Dolar/TL, haftayı %0,8’lik bir artışla 40,1790 seviyesinden kapattı. Gelecek hafta ise yurt içinde bütçe dengesi ve konut verileri takip edilecek. Ayrıca, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü sebebiyle Borsa İstanbul’un salı günü kapalı olacağı belirtildi.
“`