“`html

TCMB Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu Açıklandı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nu duyurdu. Bu rapora göre, yıllık enflasyon enerji ile temel mal gruplarında artış gösterirken, diğer gruplarda düşüşler gözlemlendi. Aylık bazda en belirgin fiyat artışları enerji ve temel mal kategorilerinde gerçekleşti.

Enerji fiyatları, konut tarifelerindeki düzenlemeler sonrası elektrik kaleminin etkisiyle yükseldi. Uluslararası ham petrol fiyatlarındaki düşüş, kur gelişmeleriyle dengelendiği için akaryakıt fiyatlarındaki düşüş, aylık enerji grubunun enflasyonunu sınırladı. Özellikle Türk lirasındaki değer kaybı, dayanıklı tüketim malları gibi temel mal gruplarında belirgin bir etki yarattı.

Ayrıca, giyim ve ayakkabı alt grubunda mevsim geçişine bağlı fiyat artışları, önceki yıllara kıyasla daha fazla etkili oldu ve aylık temel mal enflasyonunu yükselten bir başka neden olarak öne çıktı. Gıda grubundaki fiyat artışları ise bir önceki aya kıyasla yavaşladı; bu durum özellikle sebze fiyatlarındaki düzeltmeden kaynaklandı.

Hizmet sektöründeki aylık fiyat artışları, önceki ayla karşılaştırıldığında belirgin bir yükseliş gösterdi. Bu artış, bayram etkisiyle fiyatlarının arttığı ulaştırma hizmetleri ve kırmızı et fiyatlarındaki artışın etkisiyle lokanta-otel alt grubunda belirginleşti. Aylık üretici enflasyonu da bir önceki aya göre yükseldi ancak yıllık üretici enflasyonunda düşüş eğilimi sürdü. Mevsimsellikten arındırılmış B ve C endekslerinde aylık artışlar güçlendi ancak yıllık artış oranları gerilemeye devam etti.

Farklı göstergelerin bir arada değerlendirildiği rapora göre, Nisan ayında enflasyonun ana eğiliminin yükseldiği tespit edildi.

Yıllık tüketici enflasyonu katkıları incelendiğinde, enerji ve temel mal gruplarının katkıları sırasıyla 0,45 ve 0,35 puan artış göstermişken, hizmetler, alkol-tütün-altın ile gıda ve alkolsüz içecekler gruplarının katkıları ise sırasıyla 0,40, 0,34 ve 0,30 puan azaldı.

Mevsimsellikten arındırılmış veriler ile aylık artışlar, tüketici fiyatlarında bir önceki aya göre yataya yakın seyrederken, B ve C endekslerindeki artışlar belirgin şekilde güçlendi. B endeksinde yer alan gruplarda, temel mal ve işlenmiş gıda fiyatlarında dikkat çekici yükselişler gerçekleşti.

TCMB’nin analizlerine göre, Nisan ayında enflasyonun ana eğiliminde aylık bazda artış görülürken, üç aylık ortalamalarda yatay bir seyir gözlemlendi.

Hizmet grubunda aylık fiyat artışı %3,00 olurken, grup yıllık enflasyonu ise 1,74 puan azalarak %54,60 seviyesine geriledi.

Rapora göre, yıllık enflasyon haberleşme başta olmak üzere tüm alt gruplarda düşüş gösterdi.

Aylık bazda, bayramın etkisiyle ulaştırma hizmetlerindeki fiyat artışı %5,75 olarak dikkat çekti. Bu durum, kara yolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı (%13,22) ve hava yolu ile yolcu taşımacılığı (%42,10) gibi alanlardaki belirgin artışlardan kaynaklandı.

Kira fiyatlarındaki aylık enflasyon, son iki aydır devam eden zayıf eğilimle birlikte sözleşmelerin yenilenme oranındaki düşüş nedeniyle %3,20 olarak gerçekleşti.

Ocak ayından sonra lokanta-otel grubundaki aylık enflasyon Nisan ayında, hem yiyecek hem de konaklama hizmetleri kaynaklı olarak artış gösterdi. Yiyecek hizmetlerinde kırmızı et fiyatlarının, konaklama hizmetlerinde ise Türk lirasındaki değer kaybının olumsuz etkileri hissedildi.

Eğitim hizmetlerinde yılın başından bu yana gözlenen en düşük aylık artış %2,28 olarak kaydedildi.

Haberleşme grubunda ise aylık enflasyon %0,38 ile stabil bir seyir izledi. Nisan ayında, temel mal grubundaki fiyatlar Türk lirasındaki zayıflamanın etkisiyle %3,74 artarken, grup yıllık enflasyonu 0,89 puan yükselerek %20,28 olarak gerçekleşti. Yıllık enflasyon diğer temel mallar alt grubunda azalırken, dayanıklı mallar ve giyim-ayakkabı alt gruplarında artış gözlemlendi.

Dayanıklı tüketim mallarında fiyat artışı %3,43 ile önemli bir güçlenme gösterdi. Bu artışta, kur geçişkenliği olan otomobil fiyatları (%4,68) dikkat çekti.

Mobilya grubunda da yüksek bir aylık artış (%4,42) görüldü, ancak beyaz eşyada fiyatlar Nisan ayında daha yatay bir seyir izledi. Son beş aydır düşüşte olan giyim ve ayakkabı fiyatları, sezon geçişine bağlı olarak aylık %6,57 ile son nisan ayı tarihindeki artış oranlarının üzerinde bir yükseliş gösterdi. Diğer temel mallarda aylık enflasyon %2,38 ile önceki aya kıyasla arttı.

Enerji fiyatları Nisan ayında %4,32 artarken, grup yıllık enflasyonu ise 6,13 puan artışla %48,11’e ulaştı.

Rapora göre, Son Kaynak Tedarik Tarifesi çerçevesinde endekse günlük olarak yansıyan elektrik fiyatları, mesken elektrik tarifesindeki ayarlama nedeniyle Nisan ayında %20,80 artış gösterdi. Bu ayarlamanın Mayıs ayına uzayan etkisinin de dikkate alınması gerekiyor.

Diğer yandan, akaryakıt fiyatları, Türk lirasındaki değer kaybına rağmen uluslararası ham petrol fiyatlarındaki düşüşlerin sonucu %0,36 geriledi. Şebeke suyu fiyatları ise bu dönemde aylık %1,66 yükseldi.

Nisan ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları %2,01 artış gösterirken, yıllık enflasyon 1,03 puan azalarak %36,09 seviyesine geldi.

Yıllık enflasyon, işlenmemiş gıda alt grubunda 2,51 puan düşerek %37,06, işlenmiş gıda grubunda ise 0,39 puan artarak %35,35 olarak belirlendi. Nisan ayında, işlenmemiş gıda fiyatları taze meyve (%19,84), kırmızı et (%5,92) ve yumurta (%7,19) gibi kalemlerdeki yüksek artışlara rağmen, sebze fiyatlarındaki düzeltme (%-17,32) nedeniyle genel olarak daha ılımlı bir seyir izledi.

İşlenmiş gıda alt grubu, Nisan ayında %2,04 artış kaydetti. Bu artışta, ekmek ve tahıllar, katı-sıvı yağlar, konserve sebze ürünleri ile şekerleme ve çikolata gibi kalemlerin etkisi büyük oldu.

Yurt içi üretici fiyatları Nisan ayında %2,76 artış gösterirken, yıllık enflasyon, yüksek baz etkisi nedeniyle 1,00 puan düşerek %22,50’ye geriledi. Bu dönemde, ana sanayi gruplarında sermaye, ara malı, dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları ile enerji gruplarındaki fiyat artışları sırasıyla %3,69, %3,08, %2,78, %1,36 ve %0,61 olarak kaydedildi.

Aylık fiyat gelişmeleri sektör bazında incelendiğinde, diğer mamul eşya, metal cevherleri, kağıt ve kağıt ürünleri, motorlu kara taşıtları ve tütün ürünleri fiyat artışlarıyla ön plana çıktı.

“`